Korupcija predstavlja ozbiljnu prepreku ka uspostavljanju održivog energetskog sistema u jugoistočnoj Evropi

Autor/ica 👤tačno.net 25.6.2014. u 13:40

Izdvajamo

Organizacije civilnog društva koje potpisuju ovaj izvještaj o korupciji pozvale su EU institucije da reformu energetskog sektora u jugoistočnoj Evropo počnu tretirati kao hitan prioritet. “Evropska unija treba obratiti posebnu pažnju na dešavanja u energetskom sektoru, uključujući privatizacije i tendere za nove projekte, ali i nadgledati investicijske planove vlada koji rijetko odražavaju potrebe za održivom energetskom budućnošću”, rekao je Garret Tankosić-Kelly, direktor SEE Change Neta, tokom panel diskusije.

Povezani članci

Korupcija na visokim nivoima odlučivanja u energetskom sektoru utječe na zemlje jugoistočne Evrope, a gubici broje desetine miliona eura tokom proteklih godina, te pogađaju sedam zemalja regiona[1] obrađenih u izvještaju Pobjednici i gubitnici: Kome koristi korupcija na visokim nivoima u energetskom sektoru jugoistočne Evrope? koji je jučer, u utorak, 24. juna, predstavljen u Briselu tokom konferencije[2] u sklopu Sedmice održive energije Evropske unije 2014[3].

Organizacije civilnog društva koje potpisuju ovaj izvještaj o korupciji pozvale su EU institucije da reformu energetskog sektora u jugoistočnoj Evropo počnu tretirati kao hitan prioritet. “Evropska unija treba obratiti posebnu pažnju na dešavanja u energetskom sektoru, uključujući privatizacije i tendere za nove projekte, ali i nadgledati investicijske planove vlada koji rijetko odražavaju potrebe za održivom energetskom budućnošću”, rekao je Garret Tankosić-Kelly, direktor SEE Change Neta, tokom panel diskusije.

Analiza u izvještaju sumira slučajeve korupcije na visokim nivoima koja pogađa energetske sektore zemalja bivše Jugoslavije, te Albanije, ilustrirajući kako je korupcija glavna prepreka održivosti energetskih sistema ovih zemalja. Izvještaj uključuje slučajeve bivšeg hrvatskog premijera Ive Sanadera, koji je osuđen radi primanja 10 miliona eura mita od mađarske kompanije MOL kako bi im dao prednost na hrvatskom tržištu, te navodne masovne korupcije u menadžmentu srbijanske državne kompanije EPS koja je obogaljila ovu firmu.

“Korupcija i slabe institucije predstavljaju ozbiljne prepreke na putu ka održivoj energetskoj budućnosti jugoistočne Evrope”, rekao je Marko Prelec, izvršni direktor Balkans Policy Research Groupa, i glavni autor ovog izvještaja.

Govoreći o sadržaju izvještaja, Dejan Milovac, zamjenik izvršnog direktora antikorupcijske organizacije civilnog društva MANS iz Crne Gore, izavio je: “Mi, kao društvo, ne želimo tolerisati krađu naše budućnosti. Korupcija u energetskom sektoru u potpunosti mijenja svaku državu.”

Leila Bičakčić, izvršna direktorica Centra za istraživačko novinarstvo BiH, istaknula je da je potrebno više istraživačkog izvještavanja o korupciji u energetskom sektoru. “Moramo zahtijevati veću transparentnost od vlade. Transparentnost dokumentacije i procesa odlučivanja bi otežale dešavanje korupcije, jer je teže biti korumpiran ako je vas posmatra više očiju. Evropska unija treba postaviti više uvjete vladama regije koje žele biti njen dio u budućnosti.”

“Do 2020. godine se u energetski sektor jugoistočne Evrope planira uložiti oko 30 milijardi eura. Regiji su potrebni sigurni izvori energije, a njihovim građanima i građankama je potrebno da ta energija bude čista”, rekao je Prelec. “Države jugoistočne Evrope trebaju implementirati ove projekte na čist, transparetan način. Ako se to desi, energetski sektor može biti ključan za ‘debalkanizaciju’ regiona.”

Dirk Buschle, zamjenik direktora Energetske zajednice, je naglasio da Evropska unija ima dobar set zakona za energetski sektor koji mogu doprinijeti borbi protiv korupcije. “Transponirali smo ove zakone na veoma visokom nivou usklađenosti sa EU standardima. Posljednji korak pri transponiranju legislative treba biti njeno primjenjivanje na otvoren i transparentan način, što može spriječiti korupciju i dati institucijama prednost da kreiraju povjerenje i otklone sumnje o korupciji. U regiji su institucije, sudovi i regulatorni autoriteti za energiju slabi i pod stalnim pritiskom.”

Buschle je mišljenja da bi pravno neutralno tijelo za razrješivanje sporova u regiji moglo biti rješenje, koje bi u svoj rad također moglo uključiti slučajeve korupcije, kao i transparentnosti, po uzoru na srž iskustva Evropske unije te njenog oslanjanja na vladavinu zakona.

Kompletan izvještaj je dostupan na web stranici SEE Change Neta, na sljedećem linku: http://bit.ly/1m9QDoQ

Pogledajte i mapu slučajeva korupcije opisanih u izvještaju: http://bankwatch.org/SEE-energy-corruption

SEE SEP partnerske organizacije:

SEE Change Net (BiH)

Analytica (Makedonija)

ATRC (Kosovo)

CEKOR (Srbija)

CPI (BiH)

Centar za životnu sredinu (BiH)

DOOR (Hrvatska)

EDEN (Albanija)

Ekolevizja (Albanija)