O antisemitizmu

Povezani članci

• Ferid Muhić: U gostima kod Amira Brke
• Draško Luković: Egzistencijalna tjeskoba
• Gostovanje Jürgena Moltmanna u Zagrebu i simpozij “Reformacije i revolucije”
• Punoletstvo jedne propasti i rađanje nove nade
• Dominova izložba “Ovo nije moj svijet” od 11. februara u Laubi
• U BiH 99 zaraženih, 9 osoba umrlo

Iako bi se ovaj izraz po svom etimološkom značenju mogao tumačiti kao pokret uperen protiv svih naroda semitskog porekla, on se ne odnosi na druge semitske narode, np na Arape, nego isključivo na Jevereje. Antisemitizam se pojavljuje još u Srednjem veku, a podržavali su ga katolički sveštenici, feudalci, trgovci. Do polovine 19 veka antisemitizam se više ispoljavao u društvenim odnosima, a manje u diskriminatorskom zakonodavstvu i progonima Jevreja.

Godine 1848 pod uticajem razvoja demokratije, Jevreji su u mnogim zemljama bili doduše formalno izjednačeni u pravima sa drugim državljanima , ali je do antisemitskih pojava ipak dolazilo, naročito u vreme velikih ekonomskih kriza, kakva je ova danas koja zahvata EU ali i ceo svet. U vreme krize 30-tih godina pojavljuje se i doktrina rasističkog antisemitizma s teorijom o prednostima arijske i nordijske rase pred semitskom i drugim rasama, koja je kasnije iskorišćena kao pseudonaučna baza za politički antisemitizam, a shodno tome i neviđeni progon jednog naroda. Uzroci antisemitizma, bar u početku, su bili ekonomske prirode, zato što su Jevreji u mnogim granama privrede, naročito u bankarstvu, trgovini i slobodnim profesijama, stekli u mnogim državama važne položaje, tako da su nejevreji iskoristili antisemitizam u borbi protiv Jevreja.

U Rusiji su progoni Jevreja bili pojačani krajem 19 i početkom 20 veka, kada su tadašnje vlasti mržnju prema Jevrejima raspirivali u narodnim masama. Prava Jevreja su bila ograničena. Nije im bilo dopušteno dabudu oficiri, državni činovnici, a u visokim naučnim ustanovama mogli su da budu zastupani samo u ograničenom broju. Osim toga u mnogim gradovima tadašnje Rusije živeli su u posebnim delovima grada, svojevrsnim Getoima.

Ni u drugim državama nije stvar bila bolja, naročito se posle Prvog svetskog rata počeo razvijati rasistički šovinizam. U Nemačkoj je nakon dolaska Hitlera na vlast 1933 god. Jevreji su stavljeni izvan zakona i protiv njih su započeta dotadašnjem svetu neviđena divljaštva i progoni. Jevreji su proglašeni stranom inferiornom rasom, zabranjena je ženidba između Jevreja i arijevaca, oduzeta su im sva građanska prava, zabranjeno je vršenje raznih profesija, a na kraju su pohapšeni i pobacani u logore, gde su masovno likvidirani. Tada je iz Nemačke prebeglo niz znamenitih i značajnih filozofa. Za vreme Drugog svetskog rata antisemitizam u Nemačkoj dostiše razmere varvarstva, kakve istorija nije poznavala.

Međunarodni vojni sud, koji je sudio nacističkim zločinima u Nimbergu posle drugog svetskog rata utvrdio je da je u Nemačkoj i u okupiranim zemljama ubijeno preko 6 miliona Jevreja. I u današnje vreme, pogotovu sada kada je došlo do velike ekonomske krize, primetano je jačanje antisemitizma i u razvijenim zemljama Evrope. Naravno, to se još uvek prikriva i pokušava raznim inicijativa ma da se amortizuje.

Ka filozofiji