Balkanska hronika

Povezani članci

• RUKE BORKA MOČEVIĆA
• Najava: Uskoro novi album benda S.A.R.S.
• Počeo međunarodni festival komedije “Mostarska liska 2016.” u Narodnom pozorištu u Mostaru
• Objavljeno bosanskohercegovačko izdanje knjige Viktora Ivančića “Radnici i seljaci”
• Miši Mariću nagrada za životno djelo u okviru manifestacije Dani Skendera Kulenovića
• INICIJACIJA U SALONU ZA PROSLAVE – Grupna izložba slika

Foto: Radoslav Ratkovic

Joan Arvanitis, „NAŠI SU ŽIVOTI BJEKSTVA, triptih o Nikoli“, Inwriterhouse, Mandra

Valja napomenuti: ovo je roman, nije istorija. Knjiga iznosi dosad nepoznate činjenice iz prošlih vremena, koje demistifikuju dosta spornih ubjeđenja koji se redovito pominju u istorijama Grčke, Albanije, BiH  i Crne Gore. Ali, kako istoriji često ne treba vjerovati (stara je to kurtizana!), još manje njenim tumačima sa svih četiri strane svijeta, ovim romanom Joana Arvanitisa dobili smo mogućnost da čitajući knjigu o jednoj porodici, steknemo puniji dojam o istoriji Balkana uopšte, ponajviše o događajima u Grčkoj, Albaniji i Crnoj Gori tokom 19 i 20 stoljeća, tačnije: od 1871 do 1958. U tom vremenu se odvija patni život i pad porodice Nikole Naumova, najzad i njega samog, koju iznosi pisac hronike, njegovo posljednje dijete.

„NAŠI SU ŽIVOTI BJEKSTVA, triptih o Nikoli“ je raskošna, valjano vođena saga o neobičnoj porodici u burnim vremenima. A koja vremena na balkanskoj vjetrometini nisu burna!? Spajajući obimnu istorijsku građu s dubokim uvidima u psihologiju likova, koji su od onih junaka što istorijske udare tek trpe, i iz svakog hrvanja s njom izlaze kao gubitnici, Arvanitis je satkao ujedno porodični i istorijski roman, Pisac vješto barata naslijeđem velikih porodičnih saga evropske književnosti i romana-epohe, s neizbježnom dozom antičke tragedije, kojoj niko (pa ni junaci njegovog romana) nikada nije umakao. Roman se čita lako, ali se o njemu i dugo razmišlja.

Uostalom, evo odlomaka iz recenzija za roman:

Filip DAVID:  Joan Arvanitis je napisao istinski tragičnu pripovest sa odličnim poznavanjem gorštačkog mentaliteta, sa dobrim poznavanjem istorijskih okolnosti, psihologije jednog zaturenog, izgubljenog krajolika sveta, ali kroz čiju se sudbinu ubedljivo provlači metafora ljudskog života uopšte. Visokom književnom dometu romana posebno doprinosi i sigurno vladanje jezikom, u čemu se Joan Arvanitis prepoznaje kao suvereni poznavalac i majstor reči. Sve u svemu, roman „NAŠI SU ŽIVOTI BJEKSTVA, triptih o Nikoli“ je još jedan roman koji služi na čast samome piscu, ali i književnosti i jeziku na kome je nastao.“

Jelena KNEŽEVIĆ: Ovo je i roman o Albaniji – o nama, o susjedima tako bliskim, a mnogima još dalekim i „tuđim“, roman pun čulnih, vizuelnih i akustičnih efekata, mirisa hrane, boja tkanine, drumske prašine – u ovome je posebna vrijednost romana Joana Arvanitisa, koje se mnogi postmodernisti olako odriču. Arvanitisov stil – osoben po arhaičnim oblicima, upotrebi lokalizama i mješovite leksike iz balkanskih jezika – školski je uglađen. Tri pridjeva uz imenicu, gradacije, očuđujući spojevi unutar imeničkih sintagmi, predivna razgranata poređenja potvrđuju da, uz sve insistiranje na postupku i metapoetici, dobroj literaturi nije prestalo biti važno pisati lijepo i biti pismen.

ŽARKO PAIĆ: Čitavo XX stoljeće odmotava se pred nama kao filmski zapis o stradanju i nadanju pojedinačnih života u vječnoj kasabi, o zatiranju Crne Gore iznutra i izvana, o ljepoti krajolika na ušću Bojane, koju pisac uzdiže do simbola rijeke sjećanja i zaborava povijesti.

KRUNO LOKOTAR: Ovo je pripovijest, važno je to ponavljati, koja nastaje iz humanizma – za humanizam. Jer o ovakvim romanima se pišu cijele biblioteke… Kad je građa romana takva, nužno je i stil raskošan. Od arhaičnog i lokalizama, od birokratskih dopisa i stilistički individualiziranih pisama, konačno i leksika koju crpi iz svih slojeva i jezika, do poetiziranja i elegancije, ovo je roman u kojemu funkcionalno defiliraju stilovi.

AntenaM