Ibn Battuta, najveći putnik svih vremena

Povezani članci

• „Bella Ciao” – pesma koja spaja ljubav, pirinčana polja, partizanske šume i 2020. godinu
• Promocija knjige “Grebo” autora Bore Kontića u Mostaru
• Natječaj za intendanta “Zajca”: Prvi kandidati – Marin Blažević i Oliver Frljić
• Počeo drugi Otvoreni univerzitet u SARTR-u
• GLAVNA PITANJA BOSANSKOG JEZIKA
• Predstava “Morska priča” u Mostaru

Ibn Batuta 1304-1369 (?)

Francuski ugledni časopis “Geo Histoire” posvećen znanju i putovanju, nazvao je izvanredni peripl Ibna Batute “Hodočašće bez kraja”.

(Ibn Battuta) je sigurno bio i ostao najveći putnik svih vremena. Takođe poznat po počasnom nazivu Šams a-Din, to jest tituli poštovanja koja se svojedobno davala imenima učenjaka posebice na islamskom Istoku, što znači “Sunce religije”.

Ibn Batuta je rođen u Tangeru (Maroko) 17. ragab-a 703. (24 februara 1304.) u šeikskoj porodici. Sa dvadeset i jednu godinu, 14 juna 1325. pošao je na put u Meku da obavi Hadž. Tako je počeo jedan izvrsni peripl,jer poslije obavljenog hadža, Batuta je nastavio da putuje, tako da je još u dva navrata navraćao u Meku, gdje je ponovo obavio Hadž i skoro 30 godina kasnije vratio se u Tanger.Ostao je jedini poznati putnik u srednjem vijeku, koji je obišao cjelokupni “Dar al-Islam” što podrazumijeva sve zemlje i vlade muslimanskog svijeta iz toga vakta i zemana. Prešao je udaljenost oko 120 000 kilometara, obišao je uzduž i poprijeko jedan vrlo veliki prostor koji se prostire na tri kontinenta od Andaluzije (muslimanska Španija) preko Maldiva i Sumatre do dalekog Pekinga. To je prostor na kome se sada u ovo naše doba nalaze 44 države.

Ovdje u Francuskoj i Evropi uopšte, često pogrešno upoređuju lik Ibna Batute sa mletačkim trgovcem Markom Polom, za koga tvrde da se rodio na otoku Korčuli, u to vrijeme u sastavu Mletačke Republike. Ibn Batuta je bio putnik, hodočasnik, istraživač, globetrotter, ambasador, pravniki jedno vrijeme dvorjanin kod sultana od Delhija. Dakle kod Ibn Batute se radi o spiritualnom, intelektualnom, naučnom i nadasve radoznalom putovanju. Po pređenoj udaljenosti, Ibn Batuta je tri puta nadmašio svoga prethodnika, bliskog suvremenika i putnika Marka Pola, koji je putovao iskljičivo iz trgovačkih razloga.

Ibn Batuta (zelena boja)

Ibn Batuta je većinu vremena putovao kopnenim putem, iako se jako plašio plovidbe morskim pučinama, pobjedio je strah, jer njegov put je zahtjevao i plovidbe nemirnim morima i okeanima. Pomorske etape će pokazati da su muslimani u to doba dominirali pomorskim aktivnostima od Crvenog mora i Arabo-Perzijskog zaljeva skoro do Indijskog okeana i Kineskog mora.

Opis etapnog putovanja Ibn Batute, najvećeg putnika svih vremena:

Sjeverna Afrika (1325) Egipat, Palestinja i Sirija (1326) Medina i Meka (1326) Irak i Perzija (1326-1327) Južna Arabija, Jemen i Istočna Afrika (1328-1330) Srednja Azija, Konstantinopolj (1330-1331) Južna Rusija i Centralna Azija (1332-1333) muslimanska Indija (1334-1341) Šri Lanka i Maldive (1342-1344) Sumatra i Kina (1345-1346). Poslije sledi povratak u Tanger (Maroko) (1346-1349) odlazak u Andaluziju (Granada), putovanje Kraljevinom Maroko i Saharom (1349-1350) Centralna Afrika 1351-1353).

Pri povratku u Fez 1353, sultan Abou Inan naređuje Batuti da diktira uspomene sa njegovog putovanja Ibnu Juzaju (Ibn Juzayy) prinčevom sekretaru, tako je nastao recit Ibn Batutinog putovanja, namijenjen onima koji vole da razmišljaju o čudesima gradova, ljepoti prirode i putovanja. Knjiga je dobila naziv “Rihla” štoznači “Putovanje”.

Ibn Batuta je prešao toliko veliku udaljenost, koju niko nije dostigao prije Magellana (Ferdinand Magelan 1480-1521) dva vijeka kasnije. Treba napomenuti da je Magelan bio moreplovac i nije putovao sam, već sa raznim ekspedicijama. Dok je Ibn Batuta često putovao bez pratnje. Jedne prilike na pučini ispred Malabara (Indija ) bio je napadnut i opljačkan, ali kao dobar filozof, znao je ubijediti njegove agresore, da je isto i za njih važno da ga puste zdrava i čitava, jer je on obični putnik odan Bogu, bez brige za sutra i svim onim što se može dogoditi.

Smrt i nestanak Ibn Batute negdje oko 1369 ili 1370godine je ostala enigma (zagonetka). U Tangeru njegovom rodnom gradu, nalaze se spomenici posvećeni velikom avanturisti koji je sigurno bio i ostao najveći putnikArap i ne Arap. Aerodrum u Tangeru nosi ime velikog putnika koga Marokanci zovu “Ibn Batotua”.

Ibn Batuta je bio dobronamjerni putnik i avanturista, vjernik i nadasve dobar musliman, čovjek koga se niko nije plašio, zbog toga su ga svi rado primali i ugostili.

Konstantinopolj (današnji Istanbul) je jedina etapa Ibn Batutinog putovanja van muslimaskog svijeta. Batuta je došao u grad na Bosforu(koji je osnovan pokrštavanjem Imperium Romanuma), u vrijeme unutrašnjeg raspada Bizantskog Carstva iscpljenog u vojnom i financiskom pogledu zbog učestalih ratova sa susjedima i dvostrukog pritiska sa istoka i Balkana, kao i niza građanskih ratova, zbog dinastičkih svađa koje su otvorile vrata turskoj i srpskoj ekspaziji.Bugarsko-srpsko neprijateljstvo ispreprelo se sa suparništvom koje je rascjepilo bizantsku carsku kuću i omogućilo napredovanje Turaka u Maloj Aziji i Srba u Makedoniji. Bitka kod Velbužda (28 jula 1330.) je bila presudna u borbi za Makedoniju i stvorila je temelje srpskoj prevlasti, koja je jako oslabila Bizantiju i tako pomogla Turcima na putu za Carigrad sve lakša i brža osvajanja u Maloj Aziji, sve do konačnog pada Carigrada 1453. godine.

Ibn Tatuta je bio veoma iznenađen ljubaznošću i pažnjomkoju su mu ukazali Bizantinci i car Andronik III. koji je primio velikog putnika u carskoj Velikoj palači. I pored dobrog gostoprimstva, koje su mu ukazali kršćani, putnik Batuta je ipak bio razočaran zbog teške sudbine, mladih, lijepih i nevinih djevojaka, koje su po običaju u istočnom kršćanstvu bile osuđene na odanost u manastirima kao monahinje.

Na njegovom dugom putovanju, neumorni putnik Ibn Batuta, znao je uvijek naći malo slobodnog vremena koje je posvećivaolijepim i mladim ženama. Tadašnji zakonje dozvoljavao, da se putnik pri dolasku može oženiti, a pri odlasku ženu otjerati. Neki izvori tvrde da je putnik Batuta imao desetak žena i tri puta toliko konkubina.

Peripl velikog putnika Ibna Batute potvrđuje ono, što je davno rekao pjesnik: “LIJEPO JE PUTOVATI PRIJATELJU ! “.

Sakib Hadžić, Francuska